در آن نیامده ایّام

حسن صنوبری

در آن نیامده ایّام

حسن صنوبری

در آن نیامده ایّام

ثُمَّ نَادَى بِأَعْلَى صَوْتِهِ :
الْجِهَادَ الْجِهَادَ عِبَادَ اللَّهِ
أَلَا وَ إِنِّی مُعَسْکِرٌ فِی یَومِی هَذَا
فَمَنْ أَرَادَ الرَّوَاحَ إِلَى اللَّهِ
فَلْیَخْرُجْ .

طبقه بندی موضوعی
بایگانی
آخرین نظرات

۲ مطلب در مهر ۱۳۹۶ ثبت شده است

۳۰
مهر

«دولتمند خلف» (یا خال اف) از نوابغ موسیقی فارسی‌زبان، مهم‌ترین چهرۀ موسیقی تاجیکستان و برترین هنرمند حوزه موسیقی «فلک‎خوانی» است. از سال‌ها پیش اهالی موسیقی در ایران و دیگر کشورهای این منطقه او را با صدای استثنایی و آثار فاخر و هنرمندانه‌اش می‌شناسند. آلبومی که نزدیک به دو دهه است از او در بازار ایران به فروش می‌رسد گزیده‌ای از آثار اوست که با عنوان «موسیقی تاجیکستان» توسط نشر ماهور منتشر شده بود. آن آلبوم با آهنگی بر روی شعر معروف مولوی «حیلت رها کن عاشقا دیوانه شو دیوانه شو» آغاز می‌شد، آهنگی که بعدها توسط کامبیز روشن‌روان و صدای محمد اصفهانی هم در آلبوم «هفت سین» (آهنگ «افسانه») و در ساختار پاپ کلاسیک اجرا شد. از دیگر قطعات آن آلبوم خاطره‌انگیز قطعۀ «دور مشو» است که به نظرم بهترین آهنگ آن آلبوم بود.

 

▪️در سال‌های اخیر -با پیگیری‌های علیرضا قزوه _که مدتی وابسته فرهنگی ایران در تاجیکستان بود_ پای استاد خلف بیشتر به ایران باز شد و پس از گذشت سال‌ها از آن آلبوم قدیمی، چند آلبوم دیگر از ایشان در ایران منتشر شد: «خندۀ آسمان نگر» و «بهار آمد» (هر دو منتشر شده توسط انجمن موسیقی) و سپس «پیوند»؛ که البته هیچ‌کدام به قدرت آن آلبوم قدیمی نبودند؛ اما چند اثر دینی جدا از این سه آلبوم منتشر شدند که همه فوق‌العاده بودند. یکی تک‌آهنگی امام رضایی با نام «شاه پناهم بده» (با شعر محمود حبیبی کسبی) بود که استثنائا فلک‌خوانی نبود و پاپ بود و با مقبولیت و شهرت گسترده‌ای در ایران همراه شد. دیگری آلبومی تمام عاشورایی و در قالب موسیقی سنتی و مقامی تاجیکستان بود به نام «دوشنبه کربلا» (منتشر شده توسط سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران) که متاسفانه با پخش و تبلیغات زیادی همراه نبود و انگار بایکوت شد و شما به جز خبر رونمایی نمی‌توانید چیز بیشتری درباره‌اش پیدا کنید، در حالیکه این آلبوم هم واقعا آلبوم ارزشمند و زیبا و ماندگاری است.

 

▪️یک نکته مهم این است که جدا از شیعیان، اکثریت مردم اهل تسنن تاجیکستان هم از دیرباز جزو علاقه‌مندان اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) بودند، اما در سال‌های اخیر، با افزایش نفوذ امنیتی عربستان سعودی و دیگر حامیان و پرورش‌دهندگان اندیشۀ تکفیری؛ مردم بسیاری از کشورهای مسلمان، از جمله تاجیکستان، در ابراز و اظهار علاقۀ خود به اهل بیت پیامبر (علیهم السلام) و همچنین هرچیزی که با ایران ارتباطی دارد، با ممنوعیت‌ها و سخت‌گیری‌های فراوانی مواجهند. این بحث باید در جای دیگر پی گرفته شود، قصدم از این اشارت، اهمیت انتشار چنان آلبومی و لزوم مغتنم دانستنش توسط ماست. مخصوصا با توجه به اینکه دولتمند خلف اعتبار بالایی در موسیقی بین‌الملل و نزد اهالی هنر و موسیقی با هرنوع سلیقه‌ای دارد

 

▪️در اینجا فقط یکی از آهنگ‌های عاشورایی بسیار زیبای خلف را به نقل از همان آلبوم دوشنبه کربلا می‌گذارم، باقی آهنگ‌ها و مطالب بماند برای مطلب مفصل‌تر وبلاگ و پس از عاشورا.

  • حسن صنوبری
۲۳
مهر


می‌گویند این روزها - در پی رونمایی از چهرۀ جدید آمریکا – روزهای وحدت است. 

من می‌گویم، همۀ روزها، روزهای وحدت است. وحدت مختص اوقات مفتضح‌شدن غرب‌باوران و غرب‌پرستان نیست. در ضرورتِ وحدت ملّی، فرقی بین سال 88 و سال 96 نیست.

گمان می‎کنم این روزها ، به‌جز روزهای وحدت، روزهای یادآوری و پرسش است. روزهای فهمیدن و دانستن و مطالعه. این‌روزها باید دوتا کتاب را بخوانیم. یکی ادبی و دیگری فلسفی. یکی کهن، دیگری نو. یکی شرقی و دیگری غربی. این‌روزها، روزهای خواندنِ «کلیله و دمنه» جناب «نصرالله منشی» و «منطق اکتشافات علمی» جناب «کارل پوپر»  است، تا بعد بفهمیم این کسانی که در سال‌های اخیر برای ایران ما و سرنوشت ما و عزت ما و فرهنگ ما و تمدن ما و انقلاب ما و شهیدان ما و فرزندان ما تصمیم گرفتند، بر اساس کدام متن، کدام فکر، کدام فرهنگ، کدام عقل بشری یا غیربشری به چنان تصمیم‌ها و تدبیرهایی رسیدند. آیا این رویکردی که حضرات مسئولین در قبال دوستان و دشمنان خود اتخاذ کرده بودند در دکان هیچ عطاری پیدا می‌شود؟

آقای روحانی این ایام خیلی زیبا صحبت می‎کنند. آدم لذت می‌برد. با ادبیاتی سرشار از غرور و «عزت ملی»، «اقتدار ایرانی» و «وحدت ملی» . هشتگ‌ها و کلیدواژه‎هایی که جایشان در ادبیات و دیپلماسی روزهای مذاکره خیلی خالی بود. 

با نهایت حسن نیت اگر به مسئولان و سیاست‌مداران و انبوهِ رسانه‌های دولتی و خصولتی هوادارشان بنگریم، خود را و مردم خود را شرمسار تاریخ کهنسال و پرتجربۀ ایران کردند.

برای اینکه از سنتِ معرفی کتابِ خود دور نشوم، در این ماجرا هم دو کتاب را معرفی می‌کنم. مطالعه کلیله و دمنه را مختص جناب «روحانی» و جناب «ظریف» توصیه می‌کنم  و کتاب منطق اکتشافات علمی را مختص هواداران پر و پا قرص سیاسی ایشان که امکان ندارد اشتباهی را در اندیشه و نظر خود محتمل بدانند. اگر جنابان روحانی و ظریف فرصت مطالعۀ زیادی ندارند، از کل کتاب کلیله و دمنه فقط باب «بوف و زاغ» (البوم و الغراب) را مطالعه کنند. در سالروز تصویب برجام بخشی از این باب را نوشتم: https://t.me/fihmafih/293

داستانی که شبیه پایان‌بندی داستان برجام چنین تمام می‌شود: «اینست داستان حذر از مکان غدر و مکاید رای دشمن، اگرچه در تضرع و تذلل مبالغت نماید، که زاغی تنها، با عجز و ضعف خویش، خصمان قوی و دشمنان انبوه را بر این جمله بوانست مالید، بسبب رکت رای و قلت فهم ایشان بود. والا هرگز بدان مراد نرسیدی و آن ظفر در خواب ندیدی. و خردمند باید که در این معانی بچشم عبرت نگرد واین اشارت بسمع خرد شنود و حقیقت شناسد که بر دشمن اعتماد نباید کرد، و خصم را خوار نشاید داشت اگرچه حالی ضعیف نماید.»

توجه کنید که این جملۀ «بر دشمن اعتماد نباید کرد» را بیدپای چندهزارسال پیش از آیت‌الله خامنه‎ای گفته بود. کاش آقای روحانی، رئیس جمهور سرزمین دانش‌ها و فرهنگ‌ها، که ترامپِ غربِ وحشی را به مطالعۀ تاریخ فرامی‌خواند، خود ادبیات شکوهمند و تاریخ رنج‌کشیدۀ سرزمین خودش را با دقت و عبرت مطالعه کرده بود، نه تاریخ چندهزار سال پیش، لااقل تاریخ معاصر و نهضت نفت را.

و اما کتاب پیشنهادی‌ام برای هواداران متعصب جناب روحانی و جنجالِ برجام: منطق اکتشافات علمی ، نوشتۀ فیلسوفِ لیبرال‌مسلک معاصر، کارل پوپر. باز اگر فرصت مطالعۀ این عزیزان هم اندک است، بخشی که عنوان «ابطال‌پذیری، معیار تمیز علم از غیر علم» را دارد مطالعه کنند و اگر دشوار نبود چند بخش دیگر مربوط به ابطال‌پذیری. من پس از انتخابات سال 92 هم در یادداشتی سعی کردم این نظریۀ فلسفه علم پوپر را وسیلۀ محک آراء و اندیشه‎های سیاسی آن روزگار قرار دهم و اتفاقا نتایج جالبی هم گرفتم. امروز هم یکی از لحظات درخشان برای به میدان آمدن نظریۀ ابطال‎گرایی است. جناب پوپر در آن رساله می‌گویند: «ملاک من در تجربی یا علمی‌شدن دستگاهی از گزاره‎ها، تن دادن آن دستگاه به آزمون تجربی است» پوپر به اثبات‌پذیریِ نظریه‎ها خیلی امیدوار نیست و در عوض راه آسان‌تر ابطال‎پذیری را پیش پای قضاوت‎های ما می‎گذارد. اگر نتوانیم بفهمیم آنچه باید باشد دقیقا چیست، لااقل می‎توانیم بگوییم آنچه نباید باشد چیست. پوپر می‎گوید هر نظریه و دعوی باید ابطال‎پذیر باشد، قابل رد شدن. به قول خودش جملۀ «فردا یا باران می‌آید یا باران نمی‌آید» ابطال‌پذیر نیست و ارزش علمی ندارد. اما جملۀ «فردا باران خواهد آمد» ابطال‌پذیر است. تا فردا صبر می‎کنیم و آنگاه تکلیف دعویِ مدعی و نظریۀ نظریه‎دهنده مشخص می‌شود. جملاتی چون: «برجام، تحریم‎ها را رفع می‎کند و باعث رفاه مردم ایران و محبوبیت و عزتشان در جهان می‎شود» یا اگر دقیق‌تر بخواهم بگویم جملاتی چون:

« آمریکایی‌ها کدخدا هستند و با کدخدا بستن راحت‌ تر است»،

 « برجام سایه جنگ، تهدید و تحریم را از کشور برداشت »،

« روزی که مذاکرات به سرانجام مطلوب برسد، خواهید دید که فرزندان دلاور شما چگونه در این مصاف و در برابر قدرت‌های جهان ایستاده و مذاکره کردند.» و

« امروز به ملت شریف ایران اعلام می‌کنم که طبق این توافق، در روز اجرای توافق، تمامی تحریم‌ها، حتی تحریم‌های تسلیحاتی، موشکی هم به صورتی که در قطعنامه بوده، لغو خواهد شد »...


همگی دقیقا جملاتی ابطال‎پذیر بودند که چندروز پیش به شدیدترین نحو ممکن، به دست آمریکایی‎های قلدر باطل شدند. اگر بگویید امروز روز همدلی و وحدت است من مشکلی ندارم. ولی امروز روز شعور و عبرت هم هست.



دو یادداشت گذشته‌ام درباب ترامپ، پیش و پس از پیروزیش



  • حسن صنوبری