پیشنهاد انیمه برای روز طبیعت: لاپوتا قلعه در آسمان | هایائو میازاکی
بشر خردمند و فرهیختۀ مدرن و غربی میگوید همه درختها را قطع نکن، همه آبها را کثیف نکن، طبیعت را نسوزان، چرا؟ چون که «تمام میشود». شعار محیط زیست میدهد و هوادار طبیعت است، اما پس همین شعار زیبا، همان منفعتطلبی متعفن و خودخواهانه پنهان است. دوست دارد سهمش حفظ شود. دوست دارد وقتی میرود کنار کوه، انبوه زبالههای پلاستیکی عکسش را خراب نکند، وقتی شیرجه میزند وسط دریا، در کثافتهای انسانی فرو نرود، وقتی به آیندۀ بیآب بچههایش فکر میکند استرس نگیرد؛ همین.
اما انسانِ متعبد و دیرینۀ شرقی، بهخصوص انسان کامل مسلمان، میگوید طبیعت را نابود نکن چون تو حق تصرف بیقیدوشرط در طبیعت نداری. تو ای انسان! همه نیستی، تو هم یکی هستی در این عالم بزرگ، با اینهمه موجودات و وجودات. اندازۀ خودت بردار و اندازۀ خودت هم کار کن. نمیگوید سیب نخور، میگوید بخور، اما هم به اندازه بخور، هم تو هم درخت سیبت را بکار. نمیگوید گوشت نخور، میگوید بخور که سیر شوی اما از شکار لذت نبر، با جان حیوانات «بازی» نکن، چون حیوان هم محترم است، چون طبق نظر اسلام مور هم جان شیرین دارد (حیات مادی)، پرنده هم ذکر میگوید (حیات معنوی)، این است که میگوید دام را قربانی کن و بخور اما هم به فقیر بده هم به فکر دامپروری باش.
پس بین این دو احترام به محیط زیست و طبیعت، تفاوت از زمین تا آسمان است.
انیمۀ «لاپوتا قلعه ای در آسمان (1986) با کارگردانی «هایائو میازاکی و تهیهکنندگی «ایسائو تاکاهاتا» نخستین محصول «استدیو جیبوری» و یکی از نمادینترین و زیباترین انیمیشنهای جهان است. «لاپوتا» بهنفع درخت، طبیعت و محیط زیست قیام میکند در برابر بشر، حرص و دانشِ منفعتطلب. این «انیمه که الهام گرفته از بسیاری از اندیشهها، افسانهها و تصورات شرقی و سنتی است هم از تقابلی که گفتیم سخن میگوید و هم بهطرزی نمادین دیگر نزاعهای جهان امروز را به رخ میکشد.
در این اثر میازاکی هم، قهرمان کودکاناند که طبیعیترین گونۀ بشریاند! کودک آنقدر به طبیعت و فطرت نزدیک است و آنقدر از بشر تکنولوژیکال دور، که میشود آن را مرز بین طبیعت و انسان معرفی کرد، نه نوعی از بشر مدرن. زینروست که آخرین امید کارگردان طبیعتدوستی مثل میازاکی به اوست.
دیگر پر حرفی نمیکنم، خلاصه که: دیدن این انیمه در چنین روزی حالتان را خوب میکند.
پن: درهمین موضوع انیمهٔ «شاهزاده مونونوکه» را هم قبلا معرفی کردهام.
حیف است از موسیقی این اثر ننویسم. لاپوتا از جمله انیمههایی است که موسیقیاش هم فوقالعاده و بسیار محبوب است. آهنگسازی این کار مثل بسیاری از دیگر کارهای ارزشمند میازاکی توسط آهنگساز بزرگ ژاپنی «جو هیسائیشی» {با نام اصلی: مامورو فوجیساوا} انجام شده است. استاد هیسائیشی اکنون هفتادسال دارد و موسیقی انیمههای درخشان دیگری چون «روح رانده شده»، «شاهزاده مونونوکه»، «باد بر میخیزد» و... نیز ساخته است.
دانلود سه قطعه انتخابیام از آلبوم موسیقیمتن انیمه لاپوتا قلعهای در آسمان :